Archief Gooi en Vechtstreek

Detail Archief

Detail Archief

BestandsnummerSAGV192.1
Archiefcategorie2.9 overige particuliere archieven
ArchieftitelArchief van Arie Veen, bestuurslid van de Hilversumse Meent, met retro-acta
PlaatsHilversum
Datering1836-1917
Omvang0.38 m
ArchiefdienstStreekarchief Gooi en Vechtstreek te Hilversum
InventarisPlaatsingslijst van het archief van Arie Veen, bestuurslid van de Hilversumse Meent, met retro-acten. 1836-1917.

  •  Geschiedenis van de organisatie
    • De Hilversumse Meent

      De Hilversumse Meent was begrensd door het Naardermeer, de ’s-Gravelandsevaart ,het Luije Gat en de hoge gronden van Bussum. Langs de oude ringsloot van het Naardermeer diende een kade tot waterkering. Ten noordwesten grensde de Meent aan de Nesser-, Spijker- en Binnenlandse polder. Langs de ’s-Gravelandsevaart lag een kade over een deel waar dat nodig was. De Meent was door de Karnemelksloot in twee delen gescheiden. Het ten noordwesten gelegen deel werd bemalen door een schepradmolen met liggende schepraden. Deze molen stond aan het westeinde van de polder en maalde uit op de ’s-Gravelandsevaart. Het andere deel liet zijn water zonder opmaling wegvloeien in de Karnemelksloot en de ’s-Gravelandsevaart door middel van duikers. Twee van deze waterden uit in de Karnemelksloot, één in de ’s-Gravelandsevaart. Dit deel had langs de Karnemelksloot een lichte kade beplant met hakhout. De kade, de molen en de duikers werden uit de inkomsten van de Meent onderhouden. Deze kosten waren gering.

      De Molenmeesters

      Molenmeesters waren Meent- of Schaarmeesters die het beheer hadden over de Hilversumse Meent. Zij zorgden voor de huishouding; bekading, afdijken, afwatering enz. Ze werden benoemd door het gemeentebestuur Hilversum. De Hilversumse Meent werd beweid door de daartoe gerechtigde erfgooiers te Hilversum. Als het zeewater de Meent bij Naarden of die achter Huizen en Blaricum zou overstromen, mochten de gerechtigden hun dieren doen weiden op de Hilversumse Meent of op het niet overstroomde deel van de Meent bij Naarden. Daarvoor moesten ze dan wel een kleine retributie voor ieder dier betalen aan de Molenmeesters te Hilversum of de Schaarmeesters te Naarden en Bussum. De inkomsten van de Molenmeesters bestonden uit de opbrengst van de betalingen voor het laten weiden van vee, die de erfgooiers volgens de schaarbrief moesten voldoen, en uit de omslagen over de dieren die op de weiden waren gebracht. Het gemeentebestuur benoemde over het algemeen twee personen. Deze beheerden onder toezicht van het gemeentebestuur en waakten voor de naleving van de schaarbrief.
      In september 1903 werd door de Vergaderingen van Erfgooiers in de gemeenten Laren, Blaricum, Huizen, Naarden, Hilversum en Bussum besloten een College van Gemachtigden in te stellen die vervolgens een Hoofdbestuur van de erfgooiers zou kiezen. Op 1 oktober 1903 werden door het College van Gemachtigden leden van het Hoofdbestuur gekozen. Voorzitter werd Floris Vos, vice-voorzitter werd Jan Majoor en penningmeester werd Arie Veen. Tot secretarissen werden benoemd Mr. J.E.C. Schook en Jan Brouwer Jzn.
      Op 10 februari 1904 werd door de Algemene Vergadering van Erfgooiers een Reglement voor de Meentmeesters opgesteld. Hierin staat dat er twaalf Meentmeesters benoemd werden door het Hoofdbestuur voor vier jaar. Deze Meentmeesters hielden toezicht op de gemene heiden en weiden en zorgden voor de feitelijke handhaving en nakoming van de bepalingen in de schaarbrieven en reglementen. Zij inden een jaarlijkse omslag en schaargelden. Deze Meentmeesters werden dus niet meer door de gemeentebesturen benoemd maar door het Hoofdbestuur van de Gerechtigden tot de Gemene heiden en weiden van Gooiland. Zij waren rekening en verantwoording verschuldigd aan de penningmeester van het Hoofdbestuur.


      Bronnen:

      Vries, G. de (1864), De zeeweringen en waterschappen van Noord-Holland

      Kos, A en Abrahamse, K (2007), Erfgooiers; ten eeuwigen dage

  •  Geschiedenis van het archief en verantwoording van de inventarisatie
    • Dit archief is afkomstig uit het archief van de Firma A.N. Veen dat in 2015 in bewaring gegeven werd door de heer Ben Veen. Arie Veen was penningmeester in het Hoofdbestuur van de Gerechtigden tot de Gemene heiden en weiden van Gooiland vanaf eind 1903. Vermoedelijk heeft hij stukken verkregen uit het archief van de Meentmeesters die nog ingesteld waren door de gemeentebesturen omdat hij penningmeester was. In het archief SAGV318 zaten ook stukken die bij het archief van Arie Veen als bestuurslid van de Hilversumse Meent hoorden. Deze stukken zijn dan ook aan dit archief toegevoegd. Vanwege de diversiteit in de aard van de stukken, is het archief grotendeels stuksgewijs beschreven en is er geen rubricering gemaakt.

  •  Aanwijzingen voor de gebruiker
    • Het archief is volledig openbaar.

      De stukken zijn in goede, dus toegankelijke staat.

      Het archief kan worden geciteerd als volgt:

      SAGV192.1 Archief van Arie Veen, bestuurslid van de Hilversumse Meent, met retro-acten, 1842-1907.
      Of verkort: SAGV192.1, met daarbij relevante inventarisnummers.

  •  Hele toegang