1. Institutionele geschiedenis
De geschiedenis van het Oranje Weeshuis gaat terug naar de watersnoodramp van 1861 in de Bommelerwaard. Om Koning Willem III te bedanken voor zijn inzet tijdens de ramp, werd geld ingezameld voor een statenbijbel met lessenaar door archiefklerk en lekentheoloog Jean Louis Bernhardi (1811-1873). Er bleef een aanzienlijk bedrag over en van dit geld besloot Bernhardi een gereformeerd weeshuis te bouwen in Huizen. Eind 1862 werd een stuk grond bij de Oude Kerk in Huizen gekocht. 31 augustus 1869 werd het weeshuis officieel ingewijd door de Hervormde Kerk van Huizen. Het Weeshuis werd beheerd en bestuurd door ‘de Vereniging tot opneming van wezen uit de gemeente Huizen' en bestond tot 1955.
2. Geschiedenis van het archief
In 1987 is het archief van het Oranje Weeshuis geschonken aan het Huizer Museum Het Schouthuis door H.L. Houthoff, secretaris van de Jean Louis Bernhardi Stichting. In 2023 is het archief overgebracht naar Archief Gooi en Vechtstreek, locatie Naarden.
3. Verantwoording van de inventarisatie
Uit het archief is niets vervreemd of vernietigd. De inventarislijst die aangeleverd is door het Huizer Museum gebruikt als leidraad. Bij de verzamelbeschrijvingen is ervoor gekozen om alle brieven los te archiveren en een eigen inventarisnummer te geven. Verder zijn sommige stukken samengevoegd tot één inventarisnummer. Het meest recente stuk in het archief betreft de originele inventarislijst van het Huizer Museum uit 1997. Alle archiefstukken zijn geschoond van nietjes en ander ijzerhoudend materiaal en voorzien van zuurvrije omslagen en dozen.
4. Aanwijzing voor de gebruiker
Het archief is volledig openbaar. De stukken zijn in goede, dus toegankelijke staat.
Het archief kan als volgt worden geciteerd:
SSAN217. Gereformeerd Oranje Weeshuis te Huizen.
Of verkort: SSAN217, met daarbij de relevante inventarisnummers.
5. Literatuur
SSAN080+B21/42: Anetta van der Hulst en Peter Schröder, Weeskinderen 1850-1950 uit het voormalig Oranje Weeshuis te Huizen en het voormalig Amsterdams Burgerweeshuis (Huizen 2002)
